ଗାୟକ'ଶ୍ରୀ' ଦାମୋଦର ଦାଶ
ବାରିକପୁର ବଜାର, ଭଦ୍ରକ
"ନରତ୍ୱ° ଦୁର୍ଲଭଲୋକେ ବିଦ୍ୟାସ୍ତତ୍ର ସୁଦୁର୍ଲଭା
କବିତ୍ବ° ଦୁର୍ଲଭାସ୍ତତ୍ର ଶକ୍ତିସ୍ତତ୍ର ସୁଦୁର୍ଲଭା (ଅଗ୍ନି ପୁରାଣ)
"Poetry is the metrical composition, it is the art of ceniting pleasure with truth by calling imagination to the help of reason" - Dr. Johnson
"Poetry is the concrete and artistic impression of human mind in emotional and sythmical language" - Mr. Watts Dunton
ଗାୟକଶ୍ରୀ ଦାମୋଦର ଦାଶ
ବାରିକପୁର ବଜାର, ଭଦ୍ରକ
ନବ ନୀରଦ କୁନ୍ତଳା, ନବୀନ ବୟସୀ ବାଳା
ମନରୁ ଅନ୍ତର କଲୁକି ରେ
ଚାରୁ ଚମ୍ପକ ବରନା, ଚକିତ ଏଣୀ ନୟନା
ହୃଦୟ ପଥର କଲୁକି ରେ ||୧||
ଗାୟକ'ଶ୍ରୀ' ଦାମୋଦର ଦାଶ
ବାରିକପୁର ବଜାର, ଭଦ୍ରକ
ଆତ୍ମା-ଉମାପତି ବୁଦ୍ଧି ମୋ ପାର୍ବତୀ
ପ୍ରାଣ ତାଙ୍କ ସହଚର,
ଏ ମୋର ଶରୀର ମନ୍ଦିର ତୁମର
ଏହା ମନରେ ବିଚାର |୧ |
ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ମାନଙ୍କ ରସଭୋଗ ମୋର
ତୁମ ପୂଜା ଉପାସନା,
ସୁନିଦ୍ରା ମୋହର ତୁରୀୟ ସମାଧି
ଯୋଗୀ ଯୋଗପଥ ସିନା |୨ |
ଯେତେ ଆଡେ ପାଦ ବୁଲୁଥାଏ ମୋର
ସେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ ତୁମର,
ଯେତେ ଯେତେ କଥା କହେ ନିତି ପ୍ରତି
ସେ ସ୍ତବ ସ୍ତୋତ୍ର ନିକର |୩ |
ବାବାଜୀ ମଦନମୋହନ ଦାଶ
ବାବାଜୀ ମଦନମୋହନ ଦାଶ
ଗୁରୁଦେବ ପରଂବ୍ରହ୍ମ ଯୋଗେଶ୍ଵର
ଅନନ୍ତ ସ୍ଵରୂପେ ଅନ୍ତରେ ରହିଛ
ନଜାଣନ୍ତି ମୁଢ଼ ନର (ଘୋଷା)
ଗାୟକ ଶ୍ରୀ ଦାମୋଦର ଦାଶ
କବିଟିଏ ସିନା ହୁଅନ୍ତି
ଦିନ ରାତି ଗୀତ ଲେଖନ୍ତି
ପଢୁବା ନ ପଢୁ ମୋ କବିତା କିଏ
ନିଜ ପଇସାରେ ଛପାନ୍ତି ||
କବିଟିଏ..... ||o||
ବୁଝୁବା ନ ବୁଝୁ ମୋ କବିତା କେହି
ସେଥିରେ ତ ମୋର ଯାଏ ଆସେ ନାହିଁ
ତାଳ, ଲୟ, ଛନ୍ଦ ଚୁଲିକି ଯାଉ
ମୁଁ ଶବଦରେ ବୋମା ଫୁଟାନ୍ତି ||
କବିଟିଏ..... ||୧||
ସାହିତ୍ୟ ଚାଷ
ଗାୟକ 'ଶ୍ରୀ' ଦାମୋଦର ଦାଶ
ସାହିତ୍ୟ ଚାଷରୁ ମିଳିବ କିସ
ଲାଭ ନାହିଁ କିଛି ଖାଲି ଲଅସ
ଘୋଡା ଛ ଟଙ୍କାକୁ ଦାନା ନ'ଟଙ୍କା
ଚଷି ଚଷି ଖାଲି ମିଳେ ପରାସ ||୧||
ଓଟ କଣ୍ଟାବୁଦା ଖାଇଲା ପରି
ନିଜ ରକତକୁ ପିଇଲା ପରି
ନିଜ ଭୋକକୁ ମେଣ୍ଟାଇବା ପାଇଁ
ଯନ୍ତ୍ରଣାକୁ ସିନା ନିଏ ସେ ବରି ||୨||
ଗାୟକ 'ଶ୍ରୀ' ଦାମୋଦର ଦାଶ
ଶୋଷଣ, ଧର୍ଷଣ, ଅତ୍ୟାଚାର ନାମେ ମନ୍ଦିର ଲୋଡ଼ାନାହିଁ
ଶଙ୍ଖ ଘଣ୍ଟାର କୋଳାହଳନାଦେ ଦେବତା ଲୁଚଇ ଯହିଁ ।।୧।।
ଲୁଟେରା, ମଦୁଆ, ଉପୁରିଖିଆଙ୍କ ଆଡ୍ଡା ସ୍ଥାନ ଯାକୁ କହି
କେଉଁ ଭରସାରେ ଭକତ ଧାଇଁବ ଗୁହାରି କରିବା ପାଇଁ ।।୨।।
ପୂଜକ କରଇ ଶୋଷଣ ଯହିଁ ପୂଜାପାଠ ଆଢୁଆଳେ
ବାତରା ଟୋକାଙ୍କ ରାଜ୍ ଚାଲଇ ଚିତା, ଚଇତନ ଅନ୍ତରାଳେ ।।୩।।
ଭୋଗ ଦୋକାନରେ ପାଉଚ ମିଳଇ ଚରସ, ଗଞ୍ଜା, ଅଫିମ ସାଥେ
ପଣ୍ଡା ପଢ଼ିହାରୀ କମିଶନ ନେଇ ଯୋଡ଼ନ୍ତି ଭକତ ମାଥେ ।।୪।।
ରଚନା- ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ପଣ୍ଡାଶର୍ମା
ଆମ୍ଭ ନାଁ ବଳି ନାହାକ,
ଆମ୍ଭେ କଳିଆ ଯାକରେ ଶିରୋମଣି ହେ।
କାଖରେ ପାଞ୍ଜିଟା ଧରି ବୁଲୁଥାଉ
ଭବିଷ୍ୟତ କହୁ ଟିପଗଣିହେ। ।୦।
ଚୁଗୁଲିଆ ପଣ ଆମ୍ଭର
ଡହରାଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ସର୍ଦ୍ଦାର
ଖଡିଗୋଟାଳିଟା ମୁଣ୍ଡରେ ଲଗାଇ
ଅଣ୍ଟାରୁ ପଇସା ନେଉ ଟାଣିହେ। ।୧।
ମୁଣ୍ଡେ ସରୁ ତିଳକ ଚିତା
କାନ୍ଧେ ମୋଟ ଧୋବ ପଇତା
ପାନଖିଲେ ଯାକି କରୁ ଭଲଲୋକି
କଥାରେ ପଥର କରୁ ପାଣିହେ। ।୨।
ରଚନା- ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ପଣ୍ଡାଶର୍ମା